تسمه تایم خودرو (مهمترین نکات تسمه تایم خودرو از طول عمر تا تعویض)

تسمه تایم خودرو یک قطعه به ظاهر ساده اما بسیار مهم است که وظیفه هماهنگی موتور خودرو را بر عهده دارد. اگر در عملکرد این تسمه اختلال ایجاد شود شما با یک هزینه تعمیر میلیونی مواجه خواهید شد. در این محتوا قصد داریم به بررسی کامل تسمه تایم، نحوه عملکرد، زمان تعویض، علائم خرابی و نکات مهم و حیاتی افزایش طول عمر این قطعه بپردازیم پس با ما همراه باشید.

تسمه تایم چیست و چرا مهم است؟

تسمه تایم مهمترین تسمه خودرو است که وظیفه حفظ تایم موتور را بر عهده دارد. اما تایم موتور یعنی چه؟ ترتیب بالا و پایین شدن پیستون ها و باز و بسته شدن سوپاپ ها همان تایم موتور خودرو است. تسمه تایم با هماهنگی دقیق میل‌لنگ و میل‌سوپاپ، باز و بسته شدن سوپاپ‌های ورود سوخت و خروج دود را با موقعیت پیستون‌ها هماهنگ می کند. این تسمه دندانه دندانه بوده و هرگونه لغزش (رد کردن دندانه) سفت یا شل بودن تسمه و خرابی بلبرینگ های آن می تواند باعث پارگی شود. نتیجه پاره شدن آن شکستن سوپاپ در اثر برخورد با پیستون است که منجر به هزینه های سنگین تعمیر موتور می شود. بنابراین، نگهداری و تعویض تسمه تایم در موعد مناسب، اهمیت زیادی دارد.

نکته: هر خودرو تسمه تایم مخصوص به خود را داشته که در تعداد دندانه با سایر خودروها متفاوت است. بنابراین پیش از تهیه این تسمه باید از تطابق با استاندارد در نظر گرفته شده توسط کارخانه اطمینان حاصل کنید. به طور مثال تسمه موتور TU5 معادل 134 و XU7 معادل 114 دندانه است.

علائم خرابی تسمه تایم

• صدای غیر عادی تسمه: سوت/جیغ یا خش‌خش از جلوی موتور، مخصوصاً در دورهای بالا یا هوای سرد.

• افت شتاب، ریپ‌زدن، بد روشن شدن (خصوصاً صبح‌ها) و نوسان دور آرام.

• روشن شدن چراغ چک به‌دلیل خطاهای مرتبط با تایمینگ (سنسورهای میل‌لنگ/میل‌سوپاپ).

• وجود علائم ظاهری مشکوک در تسمه: ترک‌خوردگی، پرز دادن لبه‌ها، روغنی‌شدن تسمه (نشتی روغن روی تسمه)

علائم نامیزان بودن تسمه تایم

گاهی اوقات با وجود سالم بودن تسمه، خودرو به درستی کار نمی کند، ریپ می زند یا کشش ندارد. در این مواقع ممکن است خودرو به درستی تایم نشده باشد . علائم زیر می تواند نشانه هایی از تایم نبودن موتور باشد:

• افزایش مصرف سوخت و کاهش قدرت محسوس.

• پس‌زدن در اگزوز یا مکش غیرعادی هواکش خودرو.

• تق‌تق‌های ریز و صدای غیرعادی موتور در دور آرام.

زمان تعویض تسمه تایم

یکی از پرتکرارترین سوالاتی که رانندگان می پرسند، کارکرد مفید این تسمه است. عمر مفید تسمه تایم و بلبرینگ های آن با کمترین ریسک ممکن 60 هزار کیلومتر یا 2 سال است. استفاده از خودرو در ترافیک شهری، استارت ممتد، گرمای زیاد و فشار بیش از حد به خودرو عمر مفید این تسمه را کاهش می دهد.

نکته مهم:

اگر خودرو را دست دوم خریده اید به صحبت های مالک قبلی اطمینان نکنید و در اولین قدم تسمه و بلبرینگ های آن را تعویض کنید.

هر 20 هزار کیلومتر، ظاهر تسمه را بررسی کنید تا در صورت بروز مشکل زودتر متوجه و آن را تعویض کنید. حتی اگر بیشتر از 2 سال از خودرو استفاده نکرده اید، در اولین فرصت تسمه را با نمونه مرغوب تعویض کنید، چرا که عمر تسمه از نظر زمانی هم محدود است.

دلیل خرابی و پارگی تسمه تایم

1. چرب شدن تسمه به بدلیل نشتی روغن یا ضدیخ روی آن  که باعث تورم و نرم‌شدن، سپس پارگی آن می شود.

2. کیفیت پایین یا تقلبی بودن تسمه.

3. نصب نادرست هرزگردها که باعث فشار یا کشش زیاد به دلیل سفت بودن تسمه می شود.

4. قفل‌کردن واترپمپ یا هرزگردها باعث ایحاد تنش ناگهانی، کشش شدید و پارگی تسمه می شود.

5. قدیمی شدن تسمه در اثر عدم تعویض در موعد مقرر، تاریخ گذشته بودن یا کارکرد بالا باعث ریش ریش شدن و در نهایت پارگی تسمه تایم خواهد شد.

چگونه طول عمر تسمه تایم را بالا ببریم؟

• نشتی روغن و ضد یخ در خودرو را بررسی کنید (کاسه‌نمد میل‌لنگ/میل‌سوپاپ، درپوش سوپاپ، واترپمپ).

• کیت کامل را یکجا تعویض کنید (تعویض تسمه به همراه بلبرینگ ها) و از برندهای اصلی و  معتبر بخرید.

• نصب تسمه تایم را به متخصص بسپارید (گشتاوربندی با ترکمتر و هم‌راستاسازی با ابزار قفل تایم)

• بازدید هر ۱۵–۲۰ هزار کیلومتر: ترک‌ها، لبه‌خورگی و صداها را جدی بگیرید.

• از تسمه دست دوم یا کارکرده استفاده نکنید.

نکات مهم برای انتخاب بهترین تسمه تایم

1. سازگاری دقیق با موتور: حتما طبق توصیه کارخانه سازنده خودرو، از تسمه مناسب و مخصوص خودروی خود استفاده کنید

2. کیت کامل بخرید: تسمه + سفت‌کن + هرزگردها

3. از تسمه با استاندارد HNBR یا EPDM استفاده کنید.

4. اصالت کالا: تسمه را از فروشگاه های معتبر لوازم یدکی نظیر کلاج نیم کلاج خریداری کنید.

5. برای نصب حتما به متخصص مراجعه کنید و ترجیحا خودتان دست به آچار نشوید. نصب تسمه تایم نیاز به ترکمتر (گشتاور سنج) دارد.

بهترین انتخاب بر اساس مواد سازنده تسمه:

• HNBR (هیدروژنه نیتریل): نسل جدید و مقاوم در برابر حرارت، روغن و اوزون؛ پایداری ابعادی بهتر، عمر بیشتر در کاربری‌های سنگین و شهری.

• EPDM: مقاومت عالی در برابر گرما و پیری حرارتی؛ در برخی پلتفرم‌ها به‌عنوان روکش/کامپاند استفاده می‌شود.

• CR/Neoprene (نسل‌های قدیمی‌تر): اقتصادی‌تر، اما نسبت به HNBR مقاومت کمتری در سختی کار دارند.

• الیاف تقویتی (Fiberglass/Aramid Cords) و روکش دندانهٔ فابریک نایلونی: برای پایداری کششی و کاهش سایش دندانه‌ها حیاتی‌اند.

• پروفایل دندانه (HTD / Curvilinear): درگیرشدن نرم‌تر با پولی‌ها، کاهش نویز و سایش.

ما در کلاج نیم کلاج، بهترین برندهای تسمه تایم نظیر دایکو، کنتیننتال، میشلن و … را برای انواع خودروی داخلی با ضمانت کیفیت و اصالت به صورت وارداتی عرضه می کنیم تا شما با خیالی آسوده خرید و استفاده نمایید.

اجرت تعویض تسمه تایم ۱۴۰۴

این مبلغ شهر به شهر و بر اساس تخصص مکانیک متفاوت است. در سال 1404 از 1 تا 3 میلیون تومان، بسته به نوع خودرو بابت تعویض تسمه تایم اجرت دریافت می شود.

تفاوت تسمه تایم و زنجیر تایم

امروزه در برخی خودروهای به روزتر ، از زنجیر تایم به جای تسمه استفاده می شود که مزایا و معایب آن شامل:

• تسمه تایم: سبک‌تر، کم‌صداتر و اقتصادی‌تر؛ اما عمر محدود و حساس به حرارت/روغن.

• زنجیر تایم: عمر مفید طولانی‌تر و مقاوم‌تر، اما سنگین‌تر، گران‌تر است.

جمع‌بندی

تسمه تایم خودرو وظیفه هماهنگی میل لنگ با میل سوپاپ را در خودرو بر عهده دارد، چنانچه این تسمه پاره شود، با شکستن سوپاپ در اثر برخورد پیستون، موتور خودرو متوقف شده و هزینه تعمیر جدی برای صاحب آن ایجاد می کند. عمر مفید تسمه تایم 60 هزار کیلومتر یا دوسال است و باید به صورت دوره ای هر 20 هزار کیلومتر بازدید شود. تسمه باید طبق توصیه کارخانه سازنده خودرو و منطبق بر استانداردهای آن باشد. همواره سعی کنید از برندهای معتبر تسمه تایم موجود در بازار با تاریخ روز استفاده کنید. بلبرینگ و هرزگرد تایم را با هر بار تعویض تسمه، با نمونه نو جایگزین کنید.